W wielu przedsiębiorstwach łączenie środowisk technologii operacyjnych (OT) z informatycznymi (IT) to konieczność. Mimo niewątpliwych korzyści płynących z takiej integracji trzeba mieć jednak świadomość ryzyka, jakie ze sobą niesie. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez Fortinet oraz Forrester Research, aż 80% przedsiębiorstw w ciągu minionych dwóch lat doświadczyło incydentu związanego z bezpieczeństwem środowisk OT.
Łączenie systemów OT i IT zapewnia przede wszystkim skuteczniejsze i wydajniejsze monitorowanie krytycznych procesów przemysłowych. Pozwala również na korzystanie z danych pochodzących z urządzeń typu IIoT (ang. Industrial Internet of Things, przemysłowy Internet rzeczy), np. różnego rodzaju czujników. Mają one zastosowanie m.in. w robotyce, branży medycznej czy procesach produkcyjnych sterowanych programowo. Integracja obu tych środowisk ułatwia podejmowanie decyzji w odpowiednim czasie, a także zapewnia znaczne oszczędności energii i wydajności pracowników.
Potencjalne zagrożenia bezpieczeństwa są podobne dla obu rodzajów systemów. Brak skutecznego planu ochrony dla technologii operacyjnych sprawia, że systemy sterujące, takie jak ICS/SCADA, są narażone na cyberataki. Mogą one spowodować nie tylko straty finansowe, utratę reputacji czy spadek zaufania do firmy, ale w krytycznych przypadkach nawet sprowadzić zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego, ludzkiego życia lub zdrowia.
Trudno jest więc przeceniać znaczenie odpowiedniej ochrony środowisk OT i systemów ICS/SCADA. Podmioty z wielu branż, m.in. firmy produkcyjne, sektor energetyczny, przedsiębiorstwa użyteczności publicznej czy branża transportowa są zależne od bezpiecznego i niezawodnego działania tych rozwiązań. Wszystkie one dostarczają różnego rodzaju usługi, z których codziennie korzystają miliony ludzi na całym świecie.
OT celem cyberprzestępców
Według badania przeprowadzonego przez Fortinet i Forrester Research, liczba przypadków naruszenia bezpieczeństwa OT rośnie w niepokojącym tempie. Tylko 10% badanych zgłosiło, że nigdy nie spotkało się z takim zagrożeniem. Natomiast 58% doświadczyło incydentu związanego z bezpieczeństwem w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Trzy czwarte z nich spodziewa się w związku z tym, że w ciągu najbliższych dwóch lat wzrośnie presja na działania mające na celu wprowadzenie dodatkowych regulacji prawnych. Z kolei, jeśli spojrzeć na minione dwa lata, naruszenia bezpieczeństwa doświadczyło aż 80% firm. Pokazuje to, że systemy OT są dla cyberprzestępców celem o podstawowym znaczeniu. Nie jest więc zaskoczeniem, że przedsiębiorstwa będą zwiększać środki na bezpieczeństwo – taki krok planuje 78% z nich.
W badaniu odnotowano również obawy respondentów związane ze złożonością połączonych systemów IT/OT. Prawie wszyscy (96%) przewidują coraz większe wyzwania w miarę „zbliżania się” tych środowisk do siebie. Ponadto, więcej niż jedna trzecia badanych zgłosiła obawy dotyczące następujących obszarów związanych z bezpieczeństwem OT:
- osoby trzecie i wewnętrzne zespoły odpowiedzialne za ochronę systemów cyfrowych nie mają specjalistycznej wiedzy w zakresie bezpieczeństwa, niezbędnej do wspierania konwergencji OT i Internetu rzeczy;
- istnieje ryzyko wycieku poufnych danych;
- podłączone do sieci inteligentne urządzenia będą częstym źródłem naruszenia bezpieczeństwa;
- przedsiębiorstwa mają problemy, aby być na bieżąco z najnowszymi trendami bezpieczeństwa;
- w przypadku incydentu związanego z bezpieczeństwem firmy nie są w stanie go wyizolować;
- przedsiębiorstwa stoją w obliczu zwiększonej presji regulacyjnej związanej z systemami ICS/SCADA.
Zgodność z przepisami staje się coraz większym problemem dla osób zarządzających systemami OT. Siedem na dziesięć zgłosiło rosnącą presję w tym obszarze w ciągu ostatniego roku, a 78% uważa, że tendencja ta utrzyma się w ciągu najbliższych dwóch lat. Wśród przepisów o największym znaczeniu wymieniano m.in. RODO.
Partnerzy mają znaczenie
Jednym ze źródeł ryzyka związanego z bezpieczeństwem systemów IT/OT jest ekspozycja firmowej infrastruktury na zagrożenia występujące u partnerów biznesowych. Badanie Fortinet i Forrester Research wykazało, że najlepiej zabezpieczone przedsiębiorstwa były zarazem bardziej skłonne poważnie ograniczyć lub nawet odmówić partnerom dostępu do swojej infrastruktury. Były one również ostrożniejsze w udzielaniu dostępu dostawcom rozwiązań IT. Natomiast w przypadku przedsiębiorstw korzystających z najbardziej zaawansowanych technologii, prawdopodobieństwo utrzymania niektórych funkcji bezpieczeństwa wewnątrz firmy było o 45% większe niż ich outsourcowanie, ale za to w ich przypadku istniało większe prawdopodobieństwo outsourcowania usług związanych z analizą sieci.
Z wyników badania płynie wniosek, że zapewnienie partnerom dostępu na odpowiednim poziomie, podejmowanie optymalnych decyzji dotyczących outsourcingu oraz zidentyfikowanie partnerów gotowych do działania w pilnej sytuacji będzie miało kluczowe znaczenie dla zabezpieczenia systemów OT w kontekście cyfrowej transformacji.
